2023 yılında belirgin bir yükseliş yaşayan ikinci el otomobil pazarı 6 Şubat’ta yaşanan ve 11 ili derinden etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremler sebebiyle kısmen de olsa olumsuz etkilendi. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, “Ocak ayında pazar ciddi bir büyüme ivmesi yakalamış, geçen yıla göre yüzde 114 oranında bir büyüme gerçekleşmişti. 2022’nin Ocak ayında 303.353 adet olarak gerçekleşen 2’nci el otomobil pazarı 2023’ün aynı ayında 647 bin 852 adet olarak gerçekleşti. Ancak Şubat ayına baktığımızda Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremler sebebiyle ikinci el piyasası da kısmen olumsuz etkilendi. Pazar, Şubat ayını 492 bin 985 adet ile kapattı” dedi. Bu yılın Ocak Şubat dönemine bakıldığında geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 69 oranında bir büyüme gerçekleştiğini belirten Erkoç, şunları söyledi: “2022’nin Şubat ayında 372 bin 154 adedi otomobil, 113 bin 119 adedi ise hafif ticari olmak üzere toplamda 485 bin 275 adet olarak gerçekleşen pazar, bu yılın Şubat ayında 492 bin 985 adedi otomobil, 133 bin 751’i hafif ticari olmak üzere toplamda 626 bin 736 adet olarak gerçekleşti. Toplam pazarda geçen seneye göre ciddi bir büyüme var.” Şu anda bayilerde sıfır araç olmadığını, arzın talebi karşılamadığını belirten Erkoç, “Bayilerde sıfır araç bulamayan vatandaş sıfır fiyatına ikinci el araç satın alıyor. Vakti olanlar 3-5 ay bekleyip sıraya giriyor ancak bekleyemeyen vatandaş ikinci ele yöneliyor. Ayrıca stoklama durumu var. Bu sebeple de ikinci el daha fazla rağbet görüyor’’ dedi. Pandemi itibariyle yaşanan çip sorununun da hala devam ettiğini hatırlatan Erkoç, ‘’Tüm dünya elektrikli araçlara dönüyor, bir elektrikli araç için de 2000 – 2500 adet çip kullanılıyor. Ne kadar elektrikli araç o kadar çip anlamına geliyor. Türkiye'de üretilen TOGG da buna dahil. Bu çipi de Çin, Güney Kore gibi birkaç ülke üretiyor. Gün geçtikçe talep artıyor arz da eksiye düşüyor" diye konuştu. Önümüzdeki süreçte de ikinci ele talebin devam edeceğini ifade eden Erkoç, “Yaklaşan bayram, ardından da yaz tatili ile birlikte her yıl olduğu gibi bu sene de özellikle 2. el araca talep artacak. Sıfır araç arzının düşük oluşu zaten talebi yine 2. el araca çevirecek ve bu yüksek taleple birlikte fiyatların da bir miktar daha yukarıya tırmanması olası... Bu sebeple araç ihtiyacı olan vatandaşlarımızın da erken davranmasında fayda olacaktır” dedi. Togg uzun vadede piyasayı hareketlendirecek Erkoç, yerli otomobil Togg’un, yüzde 100 elektrikli modeli T10X’in Mart sonunda kullanıcılarla buluşacağını hatırlatarak, “Togg’un satış fiyatının benzer segmentteki araçlara göre çok daha uygun olması, elektrikli araca talebin git gide büyüyor olması ve elbette yerli ve milli oluşu tercih noktasında avantaj olacaktır. Şimdiden talebin yoğun olduğunu görüyoruz. Şu an için piyasada büyük bir etkisi olmasa da üretim kapasitesi artırılıp sayı arttıkça piyasaya mutlaka etki edecektir. Piyasada satılan 2. el araç fiyatlarına etkisinin olacağını çok düşünmüyoruz” dedi. “Kayıt dışılık sorunu devam ediyor” Erkoç, sektörün en büyük sıkıntılarından birinin kayıt dışılık olduğunu, bu durumun bayilerde araç bulunmamasından fiyatların yükselmesine kadar birçok soruna sebep olduğunu belirterek şöyle konuştu: ‘’Ne yazık ki herkes otomobil satıyor. Bu işi mesleği olmadığı halde yapanlar, bayilerden sıfır arabaları alıyorlar ve bu arabaları vergi ödemeden kârıyla satıyorlar. Bunun önüne bir an önce geçilmesi lazım. Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılan Yönetmeliğe göre 1 takvim yılı içinde 3 araçtan fazla satılamaz deniyor ancak bu yönetmelik uygulanmıyor. Galericilere cezalar kesiliyor ancak ek iş yapanlara ceza uygulanmıyor.” Ticaret Bakanlığı tarafından, sıfır araçların ticari faaliyet yapan kişiler tarafından satın alınıp sıfır kilometre olarak satılmasının önüne geçebilmek için hayata geçirilen 6 ay 6.000 kilometre düzenlemesini hatırlatan Erkoç, bayilerden stok halinde yüklü miktarda araç alanların başka sektörlerde çalıştıklarını, bu işi ek gelir kazanmak için yaptıklarını vurguladı. “Finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar sürüyor” Erkoç, vatandaşların finansmana erişimde de sıkıntılar yaşadığını ifade ederek “Bankalar kredi vermiyor. Vatandaşlar daha kolay alabileceği 1000 motor ve 1600 motor araçları tercih ediyor. Ancak finansmana erişmede sorun yaşıyorlar, vadenin az olması da sektörü olumsuz etkiliyor. Daha önce 60 aya kadar kredi veren bankalar bir aracı satın alırken yaklaşık yüzde 30'unu ödeyip yüzde 70'ini banka kredisi şeklinde veriyordu. Şimdi ise tam tersi bir durum oldu. Satın alacağınız aracın büyük kısmını kendiniz karşılıyorsunuz. Bankalar yüzde 30'a da 12 ayla 24 ay arasında kredi veriyor” dedi.