Kayseri'de isim verme kültürünün bugünkü durumunun tespiti için yapılan araştırma, ailelerin çocuklarına isim verirken, geleneksel ve dini değerleri göz önünde tutmasına rağmen popüler kültürden etkilendiğini ve ebeveynlerin çocuklarına artık çift isim vermeyi tercih ettiğini ortaya çıkardı.

YÜKSEK LİSANS DERS KONUSU

Özel Kılıçaslan Liseleri Edebiyat Öğretmeni Ali Aksu'nun isimler üzerine yüksek lisans ders konusu olarak yaptığı 2 yıllık araştırma ilginç sonuçları ile dikkati çekiyor. Ali Aksu, 2010-2012 yılları arasında Kayseri'de doğan 0-3 yaş aralığındaki 608 çocuğun adlarını mercek altına aldı. İnceleme sonucunda çocuğa birden fazla isim vermenin gün geçtikçe yaygınlaştığı ortaya çıktı. Araştırmaya konu 297erkek çocuk için 181 farklı ad verildiği ve bunlardan 153’ünün tek, 142’sinin çift ve 2’sinin üç addan olduğu belirlendi. Aynı şekilde 311 kız çocuk için de 225 farklı isim konulduğu ve bunlardan 183’ünün tek, 128’inin de çift isimden oluştuğu ortaya çıktı. Bu sonuçlara göre ikili ad kullanımında erkek adlarının kız adlarından daha fazla olduğu görüldü.

KIZLARA TÜRKÇE İSİM VERİLİYOR

Araştırmada kız adlarının Türkçe olma oranının erkek isimlerine göre daha yüksek olduğu da belirlendi. Çalışma da özellikle ikinci isim olarak verilen adların tamamına yakınının Türkçe olması dikkat çekti. Adların öz Türkçe olma oranı kızlarda yüzde Dumanbet 42 iken bu oran erkeklerde yüzde 31 civarında kaldı. Bunda dini değerler ve yaşam içinde erkek ağırlığının fazla olmasının etkisi olduğu değerlendiriliyor.
Özellikle gazete, televizyon ve internet yoluyla evlere giren popüler kültür, ad vermeye de yansıyor. Araştırmaya göre kızlara verilen isimlerde popüler kültürün etkisi ise erkeklere göre daha yüksek. Erkek isimlerinde bu kültürden etkilenme oranı yüzde 3 civarında iken bu oran kız çocuklarında ise yüzde 5.

KIZLARA SU, DAMLA, ERKEKLERE HAN HAKAN İSMİNİ VERİYORUZ

Aynı araştırmaya göre, incelemeye konu son iki yıl içinde kız adları, daha yenilikçi ve kalıpların dışına çıkmış durumda. Özellikle Su, Damla, Yağmur, Rüzgar, Nergiz, Nehir ve Toprak gibi bitki veya doğa adlarında kız isimlerinin erkek adlarına göre bariz bir üstünlüğü bulunuyor. Bunda, kız fıtratının, nezakete, inceliğe, zarafete dayanması etkili oluyor. Erkek adlarında ise özellikle güç ve iktidarı ifade eden Han, Hakan, Efe, Kağan gibi isimler ikinci isim olarak kullanılıyor.

İSİM VERMEDE GELENEKLER VE DİNİ DEĞERLER ÖNEMLİ

Çocuğa ad vermenin anne babanın eğitim, kültür ve ekonomik seviyesiyle paralellik arz ettiğini belirten araştırma sahibi Ali Aksu, “Çocuklara verilen adların incelenmesi neticesinde toplumun büyük bir kesimi çocuklarına isim verirken hala geleneksel ve dini değerleri göz önünde tutmaktadır. Ancak bununla birlikte toplumsal hayatta yaşanan değişim, olaylar ve toplumda rol model olarak öne çıkan kişilerin etkisi de görülmektedir.” diye konuştu.
Kaynak: cha